Bron: eea.europa
Luchtvervuiling is het grootste milieugerelateerde gezondheidsrisico in Europa en een belangrijke oorzaak van voortijdig overlijden en ziekte. Fijnstof (PM2.5) veroorzaakt de meeste gezondheidsproblemen en vroegtijdige sterfte. Zowel kort- als langdurige blootstelling aan luchtvervuiling kan leiden tot een breed scala aan ziekten, waaronder beroerte, chronische obstructieve longziekte, kanker en lagere luchtweginfecties. Fijne deeltjes in de lucht worden voornamelijk veroorzaakt door energieconsumptie, de industrie en de landbouw.
Volgens schattingen van de European Environment Agency (EEA) waren er in 2020 in de 27 EU-lidstaten ongeveer 238.000 vroegtijdige sterfgevallen als gevolg van blootstelling aan PM2.5. Om de luchtkwaliteit te verbeteren, heeft de Europese Unie (EU) richtlijnen vastgesteld voor belangrijke luchtverontreinigende stoffen. De EU streeft ernaar de luchtkwaliteitsnormen in overeenstemming te brengen met de aanbevelingen van de World Health Organization (WHO). Door verbeteringen van de luchtkwaliteit daalden de vroegtijdige sterfgevallen als gevolg van PM2.5-blootstelling in de EU-27 met 45% in vergelijking met 2005. De EEA suggereert dat als deze trend zich voortzet, het doel van de nulverontreiniging tegen 2032 zou kunnen worden bereikt.
De meest kwetsbare groepen voor de gevolgen van luchtvervuiling zijn ouderen, kinderen en mensen met bestaande gezondheidsproblemen. Daarnaast geldt dat mensen met een slechtere socio-economische status vaker leven in gebieden met een slechte luchtkwaliteit.
In het najaar van 2022 heeft de Europese Commissie nieuwe richtlijnen voorgesteld om de luchtkwaliteit verder te verbeteren, met onder meer strengere drempels voor vervuiling, verbeterde toegang tot rechtsmiddelen, versterkte regels voor luchtkwaliteitsbewaking en een betere publieke informatie.