Bron: RIVM
Het was een bijzonder jaar: 2020. Opeens was er corona en de lockdown overviel ons allemaal. Niet naar je werk en minder bezoekjes aan familie en vrienden. Toch leverde dit ook iets positiefs op: schonere lucht. Dat zie je terug op de nieuwe luchtkwaliteitskaarten 2020 op de Atlas Leefomgeving. Het afgenomen wegverkeer droeg bij aan een daling van de concentraties stikstofdioxide en fijnstof.
De Atlas Leefomgeving actualiseert elk jaar de luchtkwaliteitskaarten. De nieuwste kaarten tonen dat de concentraties stikstofdioxide en fijnstof in 2020 aanzienlijk lager waren dan in 2019. Dit was eerder te zien op de grootschalige concentratie- en depositiekaarten van het RIVM. Voor stikstofdioxide lagen de achtergrondconcentraties in heel Nederland ongeveer 20% lager. Voor fijnstof lag de daling tussen de 10% en 15%. Deze cijfers passen binnen de al langer dalende trend (zoals te zien op de gifjes van het originele artikel). Met de Atlas-kaarten kan je ook inzoomen op jouw eigen buurt en straat, zo kun je kijken hoe schoon de lucht was in 2020 in jouw eigen omgeving.
Gezondheidseffecten van luchtvervuiling
Door luchtvervuiling kunnen luchtwegklachten en hart- en vaataandoeningen verergeren. Luchtvervuiling kan ook longkanker veroorzaken. De WHO zette alle (nieuwe) bewijslast voor sterfte aan deze ziektes op een rij en bevestigde dat er geen ‘veilige’ niveaus bestaan. Ook bij lage concentraties treden nadelige gezondheidseffecten op. In de infographic uit een internationaal e-magazine zie je wie (extra) kwetsbaar zijn voor luchtvervuiling.
Met name reductie door minder verkeerd
Nederland voldeed in 2020 langs verkeerswegen voor het eerst aan de Europese grenswaarden voor stikstofdioxide. Wegverkeer is een van de belangrijkste veroorzakers van stikstofdioxide. Het autoverkeer nam af, vooral in de eerste lockdown.
Langs verkeerwegen waren ook de concentraties fijnstof onder de Europese grenswaarden in 2020, op een stuk weg in Velsen na. Op de kaart van fijnstof (PM2,5) van 2020 zie je dat de concentraties over het algemeen lager waren dan in 2019. In het stedelijk gebied en gebieden met veel veehouderij blijft het fijnstof gehalte in de lucht nog vaak hoog.
Stap op de fiets
Met bijvoorbeeld het Schone Lucht Akkoord werken overheden aan een verdere verbetering van de luchtkwaliteit. Ook het stikstofbeleid helpt om fijnstof te verminderen, want uit ammoniak kan fijnstof ontstaan. Daarnaast kan het klimaatbeleid bijdragen aan schone lucht. Minder gebruik van fossiele brandstoffen leidt tot minder CO2 én tot minder stikstofdioxide en fijnstof in de lucht. En minder luchtvervuiling betekent minder ziekte en een langere levensduur. Genoeg reden dus om ook na corona (deels) thuis te werken. Of je auto te laten staan en de fiets te pakken naar je werk – dat is gelijk een booster voor je gezondheid!
Photo by Mabel Amber from Pexels